نجوم وفضا

ستاره‌شناسان موفق به شناسایی نخستین ستاره بازنشسته شناخته شده در جهان شدند که از صفحه غبار و سیستم سیاره‌ای برخوردار است.

 به گزارش (ایسنا)، رصدخانه هرشل سازمان فضایی اروپا اولین تصاویر از کمربند غبار بوجود آمده از برخورد سیارک‌ها یا دنباله‌دارها با هم را در اطراف یک ستاره «زیر غول» - ستاره ای که مانند ستاره‌های غول معمولا" دارای رده طیفی K وM بوده ولی درخشندگی آنها کمتر است- منتشر کردند که دارای یک سیستم سیاره‌ای است.

ستاره‌هایی مانند خورشید پس از میلیون‌ها سال احتراق مداوم هیدروژن در هسته آنها، این ذخیره سوخت مرکزی را تخلیه کرده و شروع به سوزاندن آن در لایه‌های اطراف هسته می‌کنند. در این مرحله ستارگان به زیر غول و در مراحل بعدی به غولهای قرمز تبدیل می‌شوند.

حداقل در دوره زیرغول، سیارات، سیارکها و کمربندهای دنباله‌دار اطراف این ستاره‌های بازنشسته باقی می‌مانند اما به رصد برای اندازه‌گیری ویژگی‌های آنها نیاز است. یک رویکرد برای این کار، بررسی صفحات غبار در اطراف ستارگان است که با برخورد جمعیت‌های سیارکها یا دنباله‌دارها بوجود می‌آیند.

ستاره‌شناسان با استفاده از رصدخانه هرشل توانسته‌اند پرتوهای درخشان اطراف ستاره «کاپا تاج شمالی» را کنار بزنند که نشانگر وجود یک صفحه غبار است. این ستاره که با تفاوت 1.5 جرم خورشیدی، کمی از خورشید سنگین‌تر است، حدود 2.5 میلیارد سال سن داشته و در فاصله حدود 100 سال نوری از زمین قرار دارد.

بر اساس مشاهدات زمینی، این ستاره از یک سیاره غول‌پیکر با جرم حدود دو برابر سیاره مشتری برخوردار است که در فاصله‌ای معادل کمربند سیارکی منظومه شمسی از ستاره خود می‌گردد. سیاره دوم مورد تردید است، اما جرم آن بخوبی محدود نیست.

مشاهدات هرشل به ارائه تصاویر نادر از حیات سیستمهای سیاره‌ای در اطراف ستارگان زیر غول پرداخته و پژوهش جدیدی از ساختار سیارات و سیستم صفحه آن ممکن ساخته است.

صفحه غبار اطراف کاپا تاج شمالی بر خلاف منظومه شمسی در تمام طول حیات آن بطور دست نخورده باقی مانده، در حالیکه دیسک خورشید در دوره‌ای موسوم به عصر آخرین بمباران سنگین در حدود 600 میلیون سال پس از شکل‌گیری خورشید از بین رفته است.

این کشف در مجله Monthly Notices of the Royal Astronomical Society منتشر شده است.